Coeliakie of glutenallergie?
Op 29 april is het de dag van immunologie. Voor deze gelegenheid heeft Marieke van Ooijen, projectleider bij RHMDC, het verschil tussen coeliakie en een glutenallergie uitgezocht. Hiervoor interviewde zij Irma Tindemans, medisch immunoloog in opleiding bij RHMDC.
De juiste diagnose
De meeste van ons staan hier niet bij stil, maar voor een klein deel van de bevolking kan het eten van gluten vervelende gevolgen hebben. Een juiste diagnose is dan ook belangrijk. Daarom wil Irma graag het verschil tussen coeliakie en een glutenallergie benadrukken.
Op de medische immunologie-afdeling van het RHMDC voeren we twee verschillenden testen uit. Irma vertelt: “De ene test bevestigt een glutenallergie en de ander coeliakie. Coeliakie komt vaker voor dan een glutenallergie. Wanneer wij de verkeerde test uitvoeren, kan dit ertoe leiden dat een arts een verkeerde diagnose stelt of zelfs een diagnose mist. Wij letten daarom extra goed op als er een aanvraag binnen komt voor een glutenallergie bepaling.”
Symptomen
De klachten van een patiënt met een glutenallergie lijken niet op de klachten van een patiënt met coeliakie. “Bij een glutenallergie treden alle klassieke allergiesymptomen op: rode vlekken, jeuk, braken en zwelling”, legt Irma uit. “Daarentegen is coeliakie een auto-immuun ziekte met hele andere symptomen. Coeliakiepatiënten hebben last van hun darmen en zijn vaak ondervoed omdat de darmwand minder effectief voedingsstoffen opneemt.”
“Omdat Coeliakie een auto-immuunziekte is en een glutenallergie, zoals de naam ook aangeeft, een allergie zijn er twee verschillende mechanismes verantwoordelijk voor de klachten die optreden. Daarom gebruiken we twee verschillende testen om de juiste diagnose te kunnen stellen. Bij coeliakie gaan we op zoek naar IgA antistoffen. Bij een allergie zoeken we naar IgE antistoffen.”
Testen
“Bij coeliakie worden de lichaamseigen enzymen die de gluten opbreken in kleinere stukken, zodat ze kunnen worden opgenomen door het lichaam, aangevallen en opgeruimd. Deze enzymen, ook wel tissue transglutaminase (TTG) genoemd, bevinden zich onder andere in de dunne darm. Door een vergissing van het immuunsysteem worden de lichaamseigen enzymen door IgA herkend. Deze herkenning is voor de rest van het immuunsysteem een seintje dat het enzym TTG moet worden vernietigd (figuur 1). Dit zorgt voor schade in de darmwand en leidt ertoe dat de darmwand glad wordt in plaats van geplooid. Het oppervlak waarmee voedingsstoffen kunnen worden opgenomen wordt dan kleiner wat kan leiden tot ondervoeding.”
Referentie vectors: https://www.vecteezy.com/free-vector/human Human Vectors by Vecteezy | https://www.vecteezy.com/free-vector/cartoon Cartoon Vectors by Vecteezy
“Bij een glutenallergie reageert het immuunsysteem heftiger dan normaal op de gluten en niet op een lichaamseigen enzym. Het immuunsysteem wordt bij een glutenallergie geactiveerd door de binding van IgE aan de gluten (figuur 2). Deze binding is een signaal voor de rest van het immuunsysteem dat er een gevaarlijke stof het lichaam is binnengedrongen. Het immuunsysteem komt dan snel in actie om de boosdoener onschadelijk te maken. Dit gaat gepaard met klachten die we vaker zien bij allergieën zoals braken en zwelling.” In dit filmpje wordt uitgelegd wat er gebeurt als IgE een binding aangaat met een allergeen.
Referentie vector: https://www.vecteezy.com/free-vector/cartoon Cartoon Vectors by Vecteezy
Oplettendheid
“Coeliakie komt vaker voor dan een glutenallergie. We letten daarom extra goed op als de aanvraag voor een glutenallergie bepaling binnenkomt. Een verkeerde diagnose zou erg vervelende gevolgen kunnen hebben. Neem bijvoorbeeld een nog niet gediagnostiseerde coeliakiepatiënt die ondervoed bij de arts komt. In plaats van een coeliakie bepaling (IgA) wordt er per ongeluk een glutenallergie bepaling (IgE) aangevraagd. De uitslag van de allergietest is dan natuurlijk negatief. Als we niet goed opletten, zou de conclusie getrokken kunnen worden dat de patiënt geen coeliakie heeft. Hierdoor blijft een juiste behandeling, een glutenvrij dieet, uit en worden de klachten van de patiënt niet verholpen.”
Meer informatie?
Mocht je na het lezen van dit artikel meer willen weten over het verschil tussen coeliakie en een glutenallergie, dan raadt Irma dit interessante wetenschappelijke artikel aan. Nieuwsgierig geworden naar antilichamen, zoals IgA en IgE, in het algemeen? Klik dan hier!
Wilt u met één van onze medisch immunologen overleggen over een patiënt/cliënt? Onze medisch immunologen zijn beschikbaar voor advies en interpretatie van uitslagen. U vindt de telefoonnummers van de dienstdoende medisch immunoloog op onze website, nadat u bent ingelogd.
Samenwerken?
Werkt u nog niet met RHMDC samen, maar wilt u eens in gesprek over de mogelijkheden om laboratoriumdiagnostiek uit te laten analyseren door RHMDC? Neem dan gerust contact met ons op.